Πως να αλλάξετε καριέρα χωρίς ρίσκο

Αν βρίσκετε τον εαυτό σας σε αδιέξοδο ενώ γνωρίζετε τις ικανότητές σας και το πως να τις αξιοποιήσετε, τότε η ανάπτυξη ενός σχεδίου καριέρας σίγουρα αξίζει την προσπάθεια και τον χρόνο σας. Εδώ θα βρείτε μία προτεινόμενη σειρά 4 βημάτων που θα σας οδηγήσουν στην επιλογή σας. 

Ο σχεδιασμός καριέρας είναι μία στρατηγική την οποία αενάως αναπτύσσουμε και ανανεώνουμε κατά την διάρκεια του εργασιακού μας βίου προκειμένου να διαχειριστούμε την εκπαίδευση και εξέλιξή μας.

Η παρακάτω προτεινόμενη μέθοδος σχεδιασμού καριέρας αποτελείται από 4 στάδια και ο σκοπός της είναι να βοηθήσει στην οπτικοποίηση των δράσεων που χρειάζεται να αναλάβουμε για την επίτευξη των στόχων μας και τον τρόπο υλοποίησής τους.

Τα 4 αυτά στάδια είναι τα εξής:

   1. Προσδιορισμός των δεξιοτήτων και των ενδιαφερόντων

   2. Αναζήτηση εναλλακτικών ιδεών καριέρας

   3. Λήψη απόφασης

   4. Καθορισμός επιτεύξιμων στόχων.

Ο σχεδιασμός καριέρας είναι σημαντικός για έναν αριθμό από λόγους όπως είναι το γεγονός ότι μειώνει τον κίνδυνο λήψης απερίσκεπτων αποφάσεων ενώ παράλληλα αναπτύσσει την ικανότητά σας να αναγνωρίζετε το πότε είναι η κατάλληλη στιγμή για εσάς για να ψάξετε νέες ευκαιρίες ή για να προχωρήσετε στην αυτοβελτίωσή σας.

Το παρόν προτεινόμενο μοντέλο μπορεί να εφαρμοστεί από όλους - από απόφοιτους λυκείου έως απόφοιτους πανεπιστημίων και εργαζόμενους που αναζητούν την αλλαγή στην καριέρα τους. Παρακάτω αναλύονται τα 4 στάδια και δίνονται λεπτομέρειες για την εφαρμογή τους.

1. Προσδιορισμός Αξιών, Δεξιοτήτων και Ενδιαφερόντων

Η αλλαγή καριέρας είναι μία ιδιαίτερα σημαντική απόφαση αφού όλοι μας περνάμε πολλές ώρες από την ζωή μας στην εργασία μας και για να ανταπεξέλθουμε με επιτυχία θα πρέπει να παραμένουμε ενθουσιώδεις και να απολαμβάνουμε το επάγγελμά μας. Συνεπώς οι αποφάσεις καριέρας θα πρέπει να λαμβάνονται προσεκτικά και με σοφία.

Ξεκινώντας, θα πρέπει να γνωρίσετε τον εαυτό σας. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να εμπλακείτε σε μία διαδικασία αυτοαξιολόγησης μέσα από την οποία θα αναγνωρίσετε τις αξίες και τα ενδιαφέροντά σας ενώ θα καταγράψετε και τις ικανότητές σας.

Θα πρέπει να αποκτήσετε μία πλήρη και ρεαλιστική επίγνωση των γνώσεων και δεξιοτήτων σας προκειμένου να εκτιμήσετε το βαθμό συμβατότητάς τους με την καριέρα που επιθυμείτε. Μέσω αυτής της διαδικασίας, σας δίνεται επίσης η δυνατότητα να αναγνωρίσετε τις αδυναμίες και τα «κενά» που θα πρέπει να καλύψετε για να πετύχετε τους στόχους σας.

Καταρτίστε μία λίστα με τις ιδιαίτερες δεξιότητές σας, τις οποίες μπορείτε να αξιοποιήσετε σε οποιαδήποτε άλλη εργασία, με παραδείγματα περιπτώσεων στις οποίες τις έχετε χρησιμοποιήσει. Μια λεπτομερής καταγραφή των αξιών, των δεξιοτήτων και των ενδιαφερόντων σας, θα αποδειχθεί ένα ιδιαίτερα καθοριστικό εργαλείο στην δύσκολη προσπάθειά σας για προτεραιοποίηση των επιλογών στο επόμενο στάδιο. Παράλληλα, μπορεί να γίνει και μια αντιπαραβολή αυτών με τις απαιτήσεις των εργοδοτών για τις θέσεις για τις οποίες ενδιαφέρεστε.

Προσδιορίστε περιγραφικά το σημείο που βρίσκεστε επαγγελματικά τώρα, και το σημείο που θα θέλατε ιδανικά να φτάσετε. Αν σε αυτήν την διαδικασία βρεθήκατε να έχετε την αίσθηση ότι «χαθήκατε», μπορείτε να απαντήσετε τις παρακάτω ερωτήσεις:

   • Σε τί είμαι καλός;

   • Ποια είναι τα ενδιαφέροντα, οι αξίες και τα κίνητρά μου;

   • Τι μου άρεσε περισσότερο κατά την διάρκεια των σπουδών μου;

   • Ποιος είναι ο τρόπος ζωής (lifestyle) που μου ταιριάζει;

Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στον προσδιορισμό των δυνατοτήτων και των αδυναμιών σας καθώς και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών σας, μπορείτε είτε να ζητήσετε την βοήθεια ενός πιστοποιημένου συμβούλου ο οποίος θα μπορέσει να σας κατευθύνει με την υποστήριξη συγκεκριμένων ψυχομετρικών εργαλείων που θα επιλεγούν αποκλειστικά με βάσει τις δικές σας ανάγκες.

2. Αναζήτηση Εναλλακτικών Καριέρας

Το συγκεκριμένο στάδιο έχει να κάνει με την έρευνα και ανάλυση της αγοράς εργασίας και τις πιθανές επιλογές καριέρας καθώς και τον περιορισμό αυτών των εναλλακτικών.

Προσδιορίστε τον ιδανικό τομέα εργασίας σας και αναλύστε τις τάσεις που αναπτύσσονται σε αυτόν τομέα ερευνώντας την τοπική, εθνική αλλά και παγκόσμια αγορά εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο θα εμπλουτίσετε τις δυνατές επιλογές σας και θα ανακαλύψετε τα επαγγέλματα που ανθούν αλλά και παρακμάζουν στον αντίστοιχο τομέα εργασίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, παρακάτω αναφέρονται 3 επικαλυπτόμενοι τομείς εργασίας:

   • Ιδιωτικός - εμπόριο, λιανική, υπηρεσίες, κτλ.

   • Δημόσιος - τοπική αυτοδιοίκηση, δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο, ΔΕΚΟ, κτλ.

   • Μη κερδοσκοπικός - ΜΚΟ, φιλανθρωπικοί οργανισμοί, ομάδες έρευνας & διάσωσης, κτλ.

Ερευνώντας τα εργασιακά προφίλ διαφόρων επαγγελμάτων, μπορείτε να ανακαλύψετε νέους δρόμους καριέρας όπου οι δεξιότητες και τα προσόντα σας θα μπορούσαν να είναι απολύτως συμβατά.

Συντάξτε μία λίστα με 5 έως 10 επαγγέλματα και έπειτα καταγράψτε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους σε σχέση με:

   • Προοπτικές καριέρας

   • Ζήτηση στην αγορά εργασίας

   • Απαιτούμενα προσόντα

   • Καθήκοντα εργασίας

   • Εναλλακτικοί ρόλοι

   • Μισθός και συνθήκες εργασίας

   • Απαιτούμενη εκπαίδευση, επιμόρφωση

Θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψιν το μέγεθος της εταιρίας που ταιριάζει στον χαρακτήρα και την επαγγελματική σας νοοτροπία. Ταιριάζετε περισσότερο σε μία μικρομεσαία εταιρία , σε μία μεγάλη πολυεθνική εταιρία ή σε μία δικιά σας ατομική επιχείρηση;

Σε αυτό το στάδιο μπορείτε να σκεφτείτε την ενασχόληση σας σε εργασιακά σχήματα όπως εθελοντισμός, μαθητεία ή ακόμα και σκιώδη εργασία (work shadowing). Όλα αυτά θα αποτελέσουν πηγές πολύτιμης πληροφόρησης απαραίτητη για να αποφασίσετε.

3. Λήψη απόφασης

Σε αυτό το στάδιο θα πρέπει να είστε ήδη έτοιμοι για κάνετε την επιλογή σας. Συνδυάστε τα συμπεράσματα από το 1ο στάδιο με τις επιλογές που έχετε καταγράψει από το 2ο στάδιο και επιλέξτε τον επαγγελματικό ρόλο που σας ενδιαφέρει περισσότερο με μία ή δυο εναλλακτικές για την περίπτωση αδιεξόδου της πρώτης.

Στην διαδικασία απόφασης θα λάβετε βοήθεια απαντώντας στις παρακάτω ερωτήσεις:

   • Θα μου άρεσε να κάνω αυτήν την δουλειά κάθε μέρα;

   • Καλύπτει τις περισσότερες από τις προδιαγραφές που έχω θέσει;

   • Έχω τα απαραίτητα προσόντα;

   • Η κουλτούρα της εταιρίας καλύπτει τις ανάγκες του χαρακτήρα μου;

   • Υπάρχουν γεωγραφικοί, οικονομικοί ή άλλοι περιορισμοί που θα πρέπει να λάβω υπόψη;

   • Καλύπτει το επάγγελμα τις οικονομικές μου ανάγκες/απαιτήσεις;

Αν αντιμετωπίζετε δυσκολίες στο να καταλήξετε σε ένα συμπέρασμα, υπάρχουν διάφορες ασκήσεις που μπορούν να βοηθήσουν την προσπάθεια λήψης απόφασης και οι οποίες εφαρμόζονται από τους συμβούλους σταδιοδρομίας. Μία τέτοια άσκηση είναι η ανάλυση SWOT (ΔΑΕΑ) η οποία ανιχνεύει τα παρακάτω στοιχεία:

   • Δυνατότητες - Τι δεξιότητες, χαρακτηριστικά, πιστοποιήσεις και διασυνδέσεις μπορείς να προσφέρεις εσύ στην συγκεκριμένη θέση που κάποιος άλλος δεν θα μπορούσε; Τι σε κάνει ξεχωριστό

   • Αδυναμίες - Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που απαιτούν βελτίωση; Σας λείπουν δεξιότητες οι οποίες είναι απαραίτητες για την άρτια εκτέλεση των καθηκόντων του συγκεκριμένου ρόλου;

   • Ευκαιρίες - Υπάρχει προοπτική εξέλιξης σε προσωπικό και εταιρικό επίπεδο; Υπάρχουν κενά ή ελλείψεις στον ανταγωνισμό τα οποία θα μπορούσατε να εκμεταλλευτείτε;

   • Απειλές - Σε τι βαθμό οι αδυναμίες σας μπορεί να λειτουργήσουν ανασταλτικά; Ποια είναι τα πιθανά εμπόδια στην σχεδιαζόμενη επαγγελματική σας πορεία (αλλαγές στην νομοθεσία, τεχνολογική εξέλιξη, δημογραφικές διαφοροποιήσεις, κτλ);

Σε αυτό το στάδιο μπορείς να αναζητήσεις υποστήριξη και πληροφόρηση από:

   • Εταιρικά Website

   • Συγγενείς και Φίλους

   • Μέσα Ενημέρωσης

   • Επαγγελματικά Επιμελητήρια

   • Ενώσεις Εργοδοτών και Εργαζομένων

   • Γραφεία Διασύνδεσης Πανεπιστημίων

Να θυμάστε ότι είναι περισσότερο από πιθανό το προφίλ σας να ταιριάζει σε περισσότερες από μία επαγγελματικές καριέρες και ότι αλλαγή καριέρας μπορεί να συμβεί περισσότερες από μία φορά κατά την διάρκεια του επαγγελματικού σας βίου. Το κλειδί στην διατήρηση της εργασιακής σας δυναμικής (employability) είναι η ικανότητα προσαρμογής και απόκτησης νέων δεξιοτήτων.

4. Καθορισμός επιτεύξιμων στόχων.

Ο σχεδιασμός καριέρας θα πρέπει να περιγράφει με σαφήνεια και καθαρότητα τον κύριο αλλά και τους επιμέρους ενδιάμεσους στόχους που επιθυμείτε να πετύχετε, τον τρόπο με τον οποίο θα το καταφέρετε, τις δράσεις που απαιτούνται και το χρονοδιάγραμμά τους. Απαραίτητη είναι επίσης η διαρκής αξιολόγηση και ανατροφοδότηση της προσπάθειας.

Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο επιτυχίας είναι η κατάρτιση ενός σχεδίου Β(ήτα) για την αντιμετώπιση τυχόν αλλαγές στα προϋπολογισμένα δεδομένα. Πέραν τούτου ιδιαίτερα χρήσιμη είναι η ανάπτυξη εναλλακτικών διαδρομών προς τον στόχο, προβλέποντας τα εμπόδια (απειλές) που μπορεί να παρουσιαστούν στην πορεία και την αναζήτηση λύσεων σε αυτά, προληπτικά.

Κλείνοντας, μην ξεχνάτε ότι ο σχεδιασμός καριέρας είναι μία διαρκής διαδικασία η οποία απαιτεί την συνεχή αξιολόγηση, ανατροφοδότηση και αναπροσαρμογή της πορείας και πολλές φορές του ίδιου του στόχου.

Συντάκτης: CounselShop